OZAN ÖMER KADÜKER – Üniversiteler arasında 200’e yaklaşan puan farkları bulunmasının yanı sıra standart bir eğitim yok. Ancak mezun olan her mühendis imza yetkisine sahip. Öyle ki bazı üniversitelerde bir profesör dahi bulunmuyor. Tüm bu eksiklikler bir tarafa, kimi inşaat mühendisleri, hiç gitmeyecekleri şantiyeler için yapı denetim firmalarına 50 bin TL’ye kadar çıkan ücretlerle diplomalarını kiralama yolunu seçiyor.
Konuyla ilgili bilgi veren İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Suna “Türkiye’de yetkin mühendislik uygulamasının hayata geçirilmesi önemli. Lisans eğitiminin ardından mesleki deneyim ve yeterliliği değerlendiren bir sınav uygulanmalı. Yetkinliğini kanıtlayan mühendisler imza yetkisine sahip olmalı ve bu yetki ömür boyu geçerli olmamalı” dedi. Suna, bazı üniversitelerde yeterli eğitim verilmediğine de dikkat çekti.
‘Kençikuşi’ modeli
Peki, dünyada uygulamalar nasıl? Amerika, Almanya gibi birçok ülkede yetkin mühendisler çalışıyor. Deprem güvenliği konusunda en başarılı ülkelerden olan Japonya’da ise yalnızca ‘Kençikuşi’ ünvanlı kişilerin imza yetkisi var. İnşaat Mühendisi Dr. Seda Şendir Torisu, Japonya’daki sistemle ilgili şu bilgileri verdi: “Ülkede her mimar-mühendisin imza yetkisi yok, her isteyen bina yapamıyor. Türkçesi mimar-mühendis olan Kençikuşi tanımı 1950’de ‘Kenchikushi kanunu’ ile yürürlüğe giriyor. Kençikuşi olmak için mezun olmak da yeterli değil. Yapı tasarımını yapmak için bilgi seviyeniz hem yazılı hem çizimle ölçülmeli. Üniversiteyi bitiren mimar, sorumlu olarak imza atamaz. Sınavlar ise zor ve geçme yüzdeleri çok düşük. 2022’de bu sınava girenlerin sadece yüzde 33’ü geçti.”
